مدل اعتبارسنجی جدید / هر ایرانی بالای ۱۸ سال دارای امتیاز اعتباری

مدل جدید اعتبارسنجی برای اشخاص حقیقی و حقوقی در ایران وارد فاز عملیاتی شد؛ اکنون تمامی افراد بالای ۱۸ سال کشور تحت پوشش این سنجش قرار گرفتهاند و بانکها با اطلاعات دقیقتر و شفافتر، قادر به ارزیابی ریسک اعتباری هستند.
به گزارش میربانکی، در شرایطی که تصمیمگیری هوشمندانه بانکی اهمیت بیشتری مییابد، ساختار اعتبارسنجی نیز باید بهروز و جامع باشد. ایران در این مسیر، پس از توسعه مدل اولیه، اکنون به مرحلهای رسیده است که هر فرد و شرکت بالای ۱۸ سال میتواند دارای امتیاز اعتباری مشخص باشد—پیشرفتی که زمینهساز تحول در نظام مالی کشور خواهد شد.
توسعه مدل اعتبارسنجی: از ۳۲٪ پوشش به پوشش جامع
نسخه اولیه اعتبارسنجی افراد، راهاندازیشده در سال ۱۳۹۵، با استفاده از ۱۸ شاخص بانکی تنها حدود ۳۲٪ از افراد بالای ۱۸ سال را پوشش میداد. اما با ترکیب ۱۷۵ شاخص مهم از میان ۲۴۸ شاخص اولیه و استخراج حدود ۱۰,۰۰۰ ویژگی، مدل جدید امروز تمام جامعه هدف را شامل میشود، و دقت آن بهطور قابلتوجهی رشد کرده است. میزان دقت مدل از ۷۶.۵٪ به عددی بالاتر ارتقا یافته است که بیانگر توانایی بالاتر در تشخیص رفتار مالی واقعی افراد است.
حسابگری شفاف، نه جعبه سیاه
برای حفظ شفافیت و اعتماد عمومی، تصمیم گرفته شد مدلهایی مانند رگرسیون لجستیک و درخت تصمیم که قابل تفسیر هستند، جایگزین روشهای پیچیدهتر و «جعبهسیاه» مانند شبکههای عصبی شوند. این انتخاب ضامن این است که افراد و نهادها بفهمند چرا امتیاز خاصی به آنها تعلق گرفته و بر اساس کدام رفتارهای مالی رتبهبندی شدهاند.
تقسیم تخصصی مدل برای تازهواردها و مشتریان قدیمی
دو مدل مجزای اعتبارسنجی معرفی شدهاند: یکی برای افرادی با سابقه دریافت تسهیلات و دیگری برای افرادی که ابتداست میخواهند وارد چرخه اعتباری شوند یا دادههای مالی قابل اتکایی ندارند. این تفکیک کمک میکند ارزیابی برای همه دقیقتر و عادلانهتر انجام گیرد.
اعتبارسنجی حقوقی؛ نگاه به رفتارهای احتمالی ریسک
در سمت حقوقی، مدل جدید بر پایه ۱۳ ویژگی بانکی طراحی شده و ضمن پوشش ۱۰٪ از شرکتها، حدود ۷۰٪ دقت در پیشبینی رفتار مالیِ آتی را ارائه میدهد. این مدل در زمان مواجهه با دادههای ناکافی یا رفتارهای اعتباری نامطلوب (مانند چک برگشتی یا محکومیت مالی) از تخصیص رتبه پیشفرض استفاده میکند.